اما و اگرهاى اعطاى کمک هزینه تحصیلى به دانشجویان دوره دکتری

پژوهانه، طرح کمک‌ هزینه های تحصیلی به دانشجویان در سال های اخیر با فراز و نشیب های بسیار، از تصویب و اجرای طرح گرفته تا اعطای وام های دانشجویی همراه بوده است.

به گزارش پی اچ دی یار؛ اعطای کمک‌ هزینه‌های تحصیلی به دانشجویان موضوعی است که در سال‌های اخیر با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده است. از تصویب و اجرای طرح پژوهانه گرفته تا اعطای وام‌های دانشجویی، هر یک به دنبال راهی برای تسهیل امر آموزش، خصوصا برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی بودند.

با این وجود طی سالیان اخیر صندوق رفاه دانشجویان به عنوان متولی پرداخت تسهیلات به قشر دانشجو، عملکرد شفافی را از خود نشان نداده است؛ بیان میزان بودجه و تعداد وام‌های اعطایی با اعداد و ارقام متفاوت، وجود گزارش‌هایی مبنی بر فعالیت های اقتصادی صندوق رفاه و اعطای وام صندوق به غیر دانشجو از جمله اتهاماتی است که صندوق رفاه با آن روبه روست.

موضوع صندوق  رفاه دانشجویی حتی پای وزیر بهداشت را هم به مجلس کشاند و سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت اسفند سال گذشته برای پاسخ به سوال جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده مردم رشت در خصوص نحوه عملکرد صندوق رفاه ناچار شد به مجلس برود. جعفر زاده با بیان اینکه صندوق رفاه دانشجویان به صندوق رفاه کارمندان تبدیل شده است، گفت: مستنداتی از دستگاه نظارتی به دست من رسیده مبنی بر اینکه صندوق رفاه دانشجویان، امور دانشجویان را زمین گذاشته و از منابعی که در اختیار دارد در جهت رفاه حال کارمندان و عمدتا متولیان امر حوزه صندوق استفاده می‌شود که  خلاف قانون  و دسترسی به بیت‌المال است.

پژوهانه، نام طرحی که در ابتدای راه متوقف شد

در اواخر سال ۱۳۸۸ ، طرحی با نام پژوهانه آغاز شد که در آن  دانشجویان دوره دکتری  با مبلغی که هر ماه از وزارت علوم دریافت می‌کردند،  می‌توانستند بدون دغدغه کار  و تامین معاش،  پژوهش خود را به خوبی پیش ببرند.

در این طرح که  اجرای آن عمر چندانی نداشت، از ابتدای سال 90  تا پایان سال 91، طی دو نوبت فراخوان، در هر سال، در مجموع در هفت دوره پرداخت، مبلغ 78 میلیارد تومان پژوهانه به بیش از هفده هزار دانشجوی دکتری واجد شرایط اعطا شد. از جمله شرایط لازم برای کسب حقوق پژوهانه، انجام پروژه‌های موردنیاز ملی یا موضوعی برای توسعه علمی کشور بود.

محمد مهدی نژاد استاد دانشگاه و معاون اسبق وزارت علوم در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ با بیان اینکه مبلغ پژوهانه بعد از بررسی موضوع پروژه‌ به دانشجو داده می‌شد، گفت: بر اساس تصمیم گرفته شده، طرح پژوهشی حتما باید مبتنی بر نیاز کشور باشد و یا از طرف وزارت علوم و وزارت بهداشت برای توسعه دانش کشور تعیین شده باشد، در واقع مطرح شدن طرح پژوهانه در معاونت علمی ریاست جمهوری به دلیل نیازسنجی این معاونت برای طرح های پژوهشی بود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تنها حدود 2 سال طرح پژوهانه اجرایی شد، گفت: طرح حدود سال 90 آغاز شد اما در دولت یازدهم ادامه پیدا نکرد؛ اصلی‌ترین علت اجرا نشدن طرح پژوهانه در دولت یازدهم هم به دنبال نکردن فلسفه طرح پژوهانه از طرف وزارت علوم باز می گشت؛ فلسفه طرح پژوهانه مبنی بر هدفمند بودن پروژه ها و در جهت تامین نیازهای کشور بود؛ در فلسفه اجرایی طرح در ابتدا به شکل متمرکز از طریق وزارت‌ علوم به دانشجویان پول داده می‌شد و وقتی در ترم‌های بعد، دانشگاه روند پیشرفت پروژه‌های دانشجویی را می‌دید به ادامه طرح پژوهانه مشتاق می‌شد، ضمن اینکه  ارتباط دانشگاه و صنعت هم با اجرای طرح پژوهانه  تقویت می‌شد .

وی در خصوص مشکلات ادامه یافتن طرح پژوهانه اظهار کرد: بعد از مدتی مبلغ طرح پژوهانه چندان نیاز دانشجوی دکترا را برطرف نمی‌کرد؛ تورم، سطح نیازمندی‌ها را افزایش داده بود، همچنین با افزایش اعتبارات جاری، دولت نتوانسته بود همان بودجه اولیه طرح پژوهانه را هم تأمین کند، بنابراین کل طرح هجو شده بود و دیگر ادامه طرح مورد تصمیم مسئولان وزارت علوم قرار نگرفت.

وقتی وزارت علوم صرفه جو می‌شود

ذوالفقار یزدان‌مهر رئیس صندوق رفاه دانشجویان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص اعتراض برخی از دانشجویان به دریافت وام ویژه دکتری گفت: طی جلسه‌ای که با هیئت مدیره بانک عامل داشتیم مشکل دانشجویان مطرح و چگونگی پرداخت وام به این دانشجویان تسهیل شد.

وی افزود: اگر دانشجویان مشکلی برای دریافت وام خود دارند، می‌توانند از طریق صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم پیگیری کنند، ما وظیفه داریم مشکل این دانشجویان را هرچه سریعتر برطرف کنیم.

رئیس صندوق دانشجویان وزارت علوم ادامه داد: امسال حدود 225 میلیارد تومان وام به دانشجویان پرداخت می‌شود و امیدواریم با همکاری بانک عامل تعداد بیش‌تری از این دانشجویان بتوانند وام دریافت کنند؛ تا به امروز 62 میلیارد تومان از طریق بانک عامل وام پرداخت شده است.