وزیر علوم گفت: یکی از برنامه های ما این است که از طریق سازمان سنجش، دانشجوی ارشد و دکتری با رساله کاربردی بگیریم و از این به بعد امتیازهای ویژه ای برای رساله های کاربردی جامعه محور در نظر خواهیم گرفت.
محمد علی زلفی گل اظهار کرد: وقتی وضعیت فعلی آموزش عالی را با قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و حتی با کشورهای همسایه مقایسه می کنیم نشان از آن دارد که یک انقلابی در عرصه علم، آموزش و پژوهش کشور صورت گرفته است. قبل از پیروزی انقلاب ما ۱۵۰ هزار دانشجو داشتیم و الان بیش از ۳ میلیون دانشجو داریم.
وزیر علوم افزود: اگر بخواهیم نگاهی به برون دادهای علمی کشورمان داشته باشیم، ما قبل از انقلاب ۵۰۰ سند علمی بین المللی داشتیم و الان بیش از ۷۰ هزار سند بین المللی وجود دارد. این ها نتیجه یک جهاد علمی است و باید از اساتید، دانشمندان و دانشجویان قدردانی کرد. رتبه اول علمی در منطقه به پاس زحمات اساتید و پژوهشگران اتفاق افتاده است.
زلفی گل در ادامه تصریح کرد: تاریخچه علمی کشور نشان می دهد در دهه اول انقلاب بخش آموزشی و در دهه دوم تاسیس دوره های دکتری و تولید علم شکل گرفت و در دهه سوم بحث استاندار سازی علمی رخ داد. در دهه چهارم انقلاب نیز بحث ترویج علم تا تولید ثروت از دانش صورت گرفت.
وی با اشاره به اینکه در دهه پنجم انقلاب بحث ما این است که از علم نه تنها ثروت بلکه باید اشتغال، دانایی و توانایی ایجاد شود، بیان کرد: در حال حاضر مردم ما و جامعه دانشگاهی ما انتظاراتشان از آموزش عالی بالاتر رفته است اگر تا الان ارتباط دانشگاه و صنعت آنطور که انتظارش را داشتیم، به خوبی برقرار نشده اما اکنون مردم نمی پذیرند که نقش دانشگاه های ما پررنگ تر نشود.
وزیر علوم با تاکید بر اینکه این انتظارات نیاز به یک سیستم و اکوسیستم جدید دارد، خاطرنشان کرد: دانشگاه ها و پارکهای ما اکوسیستم هایی هستند که قرار است از علم، ثروت، اشتغال و دانایی ایجاد کنند. در یک زیست بوم که قرار است توسط یک سیستم مدیریت شود، باید اصناف مختلف که همان اساتید و اعضای هیات علمی و یاوران علمی هستند، به خوبی شناسایی و نقش آن ها احصا شود و تاثیر عوامل مختلف نیز مورد بررسی قرار گیرد.
باید در کنار برج تولید علم، برج نوآوری و فناوری کشور را بنا کنیم
زلفی گل افزود: تمام تلاش ما در این دوره این خواهد بود که با طراحی سیستم جدیدی، حرکت دانشگاه ها و تحقیقات دانشگاه ها در راستای نیازهای جامعه باشد. وظیفه ما در این برهه خیلی سنگین تر است و باید دو کار اصلی انجام دهیم؛ نخست تحقق مرجعیت علمی و دو حرکت در راستای رفع نیازهای جامعه. جامعه علمی ما در راستای مرجعیت علمی خوب درخشیدند و باید از تولیدات علمی به خوبی صیانت کنیم اما نکته مهم این است که ما باید در کنار برج تولید علم، برج نوآوری و فناوری کشور را بنا کنیم.
«نظام جامع پیشنهادات» راه اندازی می شود
وی بیان کرد: در برنامه ای که به مجلس ارائه کردم بحث راه اندازی «نظام جامع پیشنهادات» را مطرح کردم و الان سه گروه مختلف برای اجرایی کردن این نظام کار می کنند و اولین گزارش آن روز شنبه آینده آماده می شود؛ در تلاش هستیم که به زودی این سیستم عملیاتی شود.
وزیر علوم در همین رابطه توضیح داد: عملیاتی کردن نظام جامع پیشنهادات، یک سری پیش نیازهایی دارد و باید نیازها و اولویت صنایع خصوصی و دولتی در پایگاه استنادی جهان اسلام نمایه شوند؛ اساتید ما در دانشگاه ها نیز باید تلاش کنند پایان نامه تعدادی از دانشجویان ارشد و دکتری در راستای نیازهای نمایه شده در این پایگاه تدوین شود.
امتیاز ویژه برای رساله های کاربردی جامعه محور
زلفی گل افزود: یکی از برنامه های ما این است که از طریق سازمان سنجش، دانشجوی ارشد و دکتری با رساله کاربردی بگیریم و از این به بعد امتیازهای ویژه ای برای رساله های کاربردی جامعه محور در نظر خواهیم گرفت.
وی با اعلام اینکه در حال طراحی سامانه جامع تحقیقات کاربردی هستیم، گفت: رئیس جمهور به تازگی آیین نامه صندوق علوم و فناوری را ابلاغ کردند و بودجه ویژه ای برای این صندوق در لایحه بودجه سال آتی در نظر گرفته خواهد شد.
ایجاد رابطه معکوس در ارتباط دانشگاه ها با صنعت
وزیر علوم ادامه داد: بنا داریم در ارتباط دانشگاه و صنعت، یک رفتار معکوسی ایجاد کنیم؛ یعنی تا الان دانشگاه ها به سراغ صنایع می رفتند اما الان می خواهیم شرایطی ایجاد کنیم که صنایع به سوی دانشگاه بروند و بدانند در این صندوق سهمی دارند و در واقع سهمشان پروژه هایی است که به آن ها ارجاع داده می شود. تا الان ارتباط صنعت و دانشگاه یک سویه بوده و اساتید باید به سراغ صنایع می رفتند. ما راهی جز این نداریم که سیستم جدیدی را برای بردن بخش قابل توجهی از پتانسیل دانشگاه ها در راستای نیازهای جامعه طراحی کنیم.
اساتید صاحب نام ما نسبت به مقاطع کارشناسی کم توجهی می کنند
زلفی گل در ادامه خاطرنشان کرد: یکی از آسیب هایی که با توسعه تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها بروز و ظهور پیدا کرده، این است که اساتید صاحب نام ما نسبت به مقاطع کارشناسی کم توجهی می کنند و بیشتر انرژی خود را صرف مقاطع تحصیلی تکمیلی می کنند. در حالی که آموزش پژوهش محور و پژوهش آموزش محور باید کنار هم باید شکل بگیرد.
وی ضمن تاکید بر اینکه اگر دانشجویان ما آموزش خوبی ببینند، پژوهشگر و نوآور خوبی خواهند شد، گفت: بهترین و محبوب ترین اساتید ما باید دروس پایه دوره لیسانس را تدریس کنند. احساس می کنم یک مقداری نسبت به مقطع لیسانی کم توجهی می کنیم.
در تنظیم آیین نامه ها و قوانین منافع فردی و ملی همسو باشد
وزیر علوم ادامه داد: وقتی قرار است در هیات امنای دانشگاه و شوراهای های مختلف دانشگاه مصوبه و یا آیین نامه ای تصویب شود حتما در زمان تصویب، باید دقت شود که منافع فردی را با منافع ملی همسو کنیم. یکی از مشکلات ما در کشور در هنگام تصویب قوانین این است که شاید بیشتر به منافع فردی و صنفی توجه می کنیم در حالی که باید منافع ملی هم تامین شود.
زلفی گل گفت: به عنوان مثال آیا شیوه کنونی پرداخت یارانه به نفع مملکت است؟ آیا نمی شود شیوه بهتری را به کار گرفت؟ باید اصلاحات را از دانشگاه آغاز کرد. به طور مثال وقتی امتیازی به عضو هیات علمی داده می شود، باید فکر کرد که آیا صرفا منافع افراد تامین می شود و یا با منافع ملی هم همسو است؟