عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در رابطه با آزمون سازمان سنجش در پذیرش دانشجویان مقطع دکتری اظهار کرد: سهم آزمون سازمان سنجش در پذیرش دانشجویان دکتری باید بین ۲۵ تا ۵۰ درصد باشد.
دکتر علی اکبر آقا کوچک با بیان اینکه این روشی که در حال حاضر در پذیرش دانشجویان دکتری دنبال میشود، از پایه و اساس درست است، گفت: منتها ایراد ما در اجراست. چون تعداد متقاضیان افزایش یافته، در نتیجه سازمان سنجش یک امتحان عمومی برگزار میکند و دانشجو بر اساس نتیجه این آزمون تعدادی از دانشگاهها را انتخاب میکند و سازمان سنجش بر اساس رتبه دانشجو، وی را برای انجام مصاحبه و آزمون مرحله دوم، به تعدادی از دانشگاهها معرفی میکند. دانشگاهها نیز میتوانند از طریق مصاحبه و یا مصاحبه به علاوه امتحان کتبی، ارزیابیهای خود را انجام دهند و دانشجویانی را که صلاحیت بیشتری دارند، پذیرش کنند.
وی در ادامه افزود: این روش در پایه و مفهوم درست است ولی اشکالی که به آن وارد میشود، اینجاست که ممکن است زمانی که دانشجو برای انجام مصاحبه و آزمون به دانشگاه معرفی میشود، برخی از دانشگاهها سلیقهای عمل کنند. این ایراد باید با تذکر به دانشگاهها حل شود.
وی ادامه داد: سازمان سنجش در سالهای گذشته این اختیار را به دانشگاهها میداد که دانشجویانی که معرفی شدند، یک حد نصابی را برای پذیرش نهایی داشته باشند ولی در یکی دو سال اخیر این سازمان، این حد نصاب را رعایت نمیکند و وقتی این نسبت رعایت نمیشود، ممکن است دانشجویانی پذیرش شوند که مورد پذیرش اساتید نیستند. در چنین شرایطی دانشجو به اجبار در موضوعی تحقیق میکند که علاقهای ندارد و یا استاد به همکاری با این دانشجو علاقهای ندارد. خیلی از اوقات چنین تحقیقی به نتیجه خوبی هم نمیرسد.
متاسفانه در کشور ما تعداد زیادی از دانشجویانی که دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد را سپری میکنند، به دلیل رایگان بودن تحصیل در بسیاری از دانشگاهها متقاضی پذیرش دوره دکتری میشوند. این در حالی است که دیگر کشورهای دنیا برای پذیرش دوره دکتری این تعداد دانشجو را ندارند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: هیچ کدام از فرمولهایی که در دانشگاههای دنیا برای پذیرش دانشجویان دکتری استفاده میشود، دقیقا در دانشگاههای ایران قابل عمل نیست. چراکه یک سری از دانشگاههای آمریکا، کانادا و اروپا شهریههای سنگینی دریافت میکنند ولی در ایران به جز یک سری دورهها مانند پردیس، شهریهای از دانشجویان دریافت نمیشود. علاوه بر این، مدل پذیرش در این دانشگاهها با دانشگاههای کشور ما متفاوت است. در دانشگاههای آمریکا یک امتحان کلی زبان و هوش برگزار میشود و نمره این امتحان به علاوه کارنامه دانشجو به دانشگاهها ارسال میشود تا دانشگاه در نهایت انتخاب کند و به دانشجو پیشنهاد پذیرش دهد. در کشور ما به دلیل تعداد زیادی متقاضیان چارهای جز این نیست که برای یکسان کردن، یک امتحان کلی از طریق سازمان سنجش برگزار شود و در این امتحان کلی، فقط مواد پایهای رشته و استعداد تحصیلی و زبان متقاضی ارزیابی شود.
دکتر آقا کوچک در رابطه با آزمون سازمان سنجش عنوان کرد: وزن امتحانی که توسط سازمان سنجش گرفته میشود، نباید زیاد باشد. کما اینکه در سالهای گذشته این وزن متفاوت بوده است. بعضی سالها ۵۰ درصد و بعضی سالها کمتر یا بیشتر بوده است. اگر وزن این امتحان کلی که از طریق سازمان سنجش برگزار میشود، وزنی بیشتر از ۵۰ درصد نباشد، ایرادی ندارد. از آنجا که تعداد متقاضیان زیاد است، چارهای جز برگزاری آزمون تستی نیست وگرنه اگر امتحان تشریحی برگزار شود، هم طراحی سوالها و هم تصیحح سوالها با مشکل مواجه میشود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که سهم آزمون سازمان سنجش در پذیرش دانشجو حداکثر ۵۰ درصد باشد. اگر بیش از ۵۰ درصد باشد، مشکلات انتخاب دانشجو توسط دانشگاه را به همراه خواهد داشت. ۵۰ درصد و یا ۷۵ درصد باقی مانده نیز دانشگاه از طریق مصاحبه، نگاه کردن به کارنامه تحصیلی دانشجو و یا مقالات و سابقه آموزشی وی مشخص شود.