یکی از موضوعاتی که دانشجویان در زمان تحصیل با آن روبهرو میشوند، تامین شهریه تحصیلی است. افزایش تورم و بهتبع آن افزایش هزینههای دانشگاهها باعث افزایش شهریهها و دیگر هزینههای تحصیلی دانشجویان شده؛ هزینههایی که باعث شده است داوطلبان ورود به دانشگاه پیش از آن حساب و کتابهای مختلفی را برای پیشبینی هزینههای خود داشته باشند و براساس هزینهها دانشگاهی را برای ادامه تحصیل خود انتخاب کنند. همین هزینهها باعث شده برخی دانشجویان بهخصوص در مقاطع بالاتر عطای تحصیل را به لقایش ببخشند. در این بین برخی دانشگاهها مشوقهایی را برای حمایت از دانشجویان و کمک به ادامه تحصیل دانشجویان مهیا کردهاند. ارائه وام و تخفیفات مختلف برای دانشجویان مجموعه اقداماتی است که دانشگاهها برای دانشجویان خود انجام میدهند، هرچند بیشتر دانشگاهها اقداماتی را برای ارائه وامها انجام میدهند، اما کمتر دانشگاهی را میتوان دید که برای دانشجویان خود تخفیفهایی را در نظر بگیرد. دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان دانشگاهی مردمی طی چند سال اخیر سعی کرده چتر حمایتی خود از دانشجویان را باز کرده و با ارائه تسهیلات مختلف و البته تخفیفهایی که براساس شرایط داوطلبان ارائه شده است موجب تقویت دانشجویان شده و از این طریق از دانشجویانی که بهدلیل مشکلات مالی قادر به ادامه تحصیل نیستند، حمایت کند.
دانشگاه آزاد اسلامی در سالهای اخیر سه نوع حمایت از جمله ارائه تسهیلات، تخفیف و بورس تحصیلی را برای دانشجویان خود در نظر گرفته است. دانشجویان از طریق تسهیلات میتوانند وامهایی را از دانشگاه و بانکهای مشخص دریافت کنند. از طرفی دیگر دانشگاه آزاد اسلامی اقداماتی را در جهت کاهش هزینه دانشجویانی که در شرایط خاصی قرار دارند، انجام داده است. اما در وجه سوم دانشگاه آزاد اسلامی سعی کرده در زمینه فعالیت دانشجویان در عرصههایی مانند فعالیتهای دانشبنیان و پروژههای کشاورزی نهتنها هزینهای را از دانشجویان دریافت نکند، بلکه بتواند دانشجویان را بورسیه کند.
از تخفیف ۵۰ درصدی تا بورس تحصیلی دانشجویان مناطق محروم
یکی از موضوعاتی که دانشگاه آزاد اسلامی در سالهای اخیر در پیش گرفته، افزایش کمک به افرادی است که به دلیل شرایط مالی نتوانستهاند ادامه تحصیل بدهند. به همین دلیل دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مورد حمایت از دانشجویان مناطق محروم با اشاره به تخفیف ۵۰درصدی برای مناطق محروم میگوید: «۵۰درصد تخفیفی هم که برای مناطق محروم بود، آن هم بهعنوان بورس تحصیلی در اختیار دانشجوها قرار میگیرد که ما این بورس تحصیلی را بهجد در همه مناطق محروم داریم.»
از جمله تخفیفهای دیگر میتوان به تخفیف شهریه برای کارکنان نیروهای مسلح، مناطق سیلزده، دانشجویان تحت پوشش بهزیستی و دانشجویانی که ازدواج میکنند، نام برد.
بورسیه دانشبنیان، مدلی برای مشارکت در فعالیتهای دانشبنیانی
یکی از فعالیتهایی که دانشگاه آزاد اسلامی برای همکاری فعال با دانشجویان در نظر گرفته، فعالیت دانشجویان در شرکتهای دانشبنیان است. این موضوع باعث شده دغدغه اصلی دانشجویان که ورود به بازار کار پس از ادامه تحصیل است، رفع شده و دانشجویان با فعالیت در چنین شرکتهایی حتی پیش از فارغالتحصیلی وارد بازار کار شوند. یکی از اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی در این مسیر ارائه «شیوهنامه فعالیتهای اقتصاد دانشبنیان و سرمایهگذاری دانشگاه آزاد اسلامی» است که بورسیه دانشبنیان یکی از بندهای این شیوهنامه است؛ طرحی که براساس آن دانش فنی سفارشی توسط دانشجو ایجاد شده و سرمایهگذاری آن به جای پرداخت شهریه خواهد بود و معادل ارزش دانش از شهریه دانشجو کم خواهد شد. البته متولی ارزشگذاری دانش شورای اقتصاد دانشبنیان استان خواهد بود و میزان فعالیت دانشجو در شرکتهای دانشبنیان و واحدهای توسعه و تحقیق هم مطابق فرمت کار دانشجویی صورت میگیرد و حقوق آن توسط واحدهای توسعه و تحقیق یا شرکتهای دانشبنیان پرداخت میشود.
تامین شهریه با فعالیت در مراکز تحقیقاتی
یکی دیگر از اقداماتی که دانشگاه آزاد اسلامی برای کمک به اشتغال و تامین هزینه دانشجویان انجام داده، فعالیت دانشجویان در پروژههای رشتههای کشاورزی و گیاهان دارویی است؛ بخشی که علاوهبر کمک به دانشجویان میتواند نیازهای کشور را نیز تامین کند. دکترمحمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به این نوع مشارکت دانشجویان گفت: «جذب دانشجو در رشتههای کشاورزی و گیاهان دارویی در واحدهای نوآور دانشگاه آزاد اسلامی بدون آزمون و با محاسبه انجام خواهد شد و دانشجویان میتوانند با کار کردن در گلخانههای آموزشی تحقیقاتی و مزارع این دانشگاه، هزینه شهریه خود را تامین کرده و حتی بیش از هزینه دانشگاه کسب درآمد کنند.»
نگاه نوآورانه و حل مسالهای به دانشگاه نهتنها میتواند موجب کمک به دانشگاه و روندهای علمی در کشور شود، بلکه میتواند هزینههای دانشجویی را کاهش داده و حتی دانشجویان را برای ورود به بازار کار و جامعه آماده سازد؛ حلقهای که هرچند دانشگاهها نتوانسته بودند در پیوند با جامعه آن را حل کنند، به نظر میرسد دانشگاه آزاد اسلامی با نگاه نوی خود به این مسائل میتواند مشکلات خود و دانشجویان و جامعه را حل کند.